مقدمه: مولتیپل اسکلروزیس (ام اس) شایع‌ترین بیماری نورولوژی پیشرونده در جوانان بالغ می‌باشد. این بیماری باعث تخریب میلین در اکسون های عصبی شده و در نتیجه ضایعات عملکردی ایجاد می‌کند. هدف از این تحقیق تأثیر تمرینات فرانکل با و بدون لباس فضایی بر خستگی و تعادل بیماران مبتلا به ام اس بود.

روش کار: این پژوهش از نوع نیمه تجربی بود که در آن تعداد 45 مرد و زن مبتلا به بیماری‌ام اس به صورت هدفمند و داوطلبانه انتخاب و سپس به طور تصادفی در سه گروه کنترل، بدون لباس فضایی و با لباس فضایی قرار گرفتند. گروه‌های با و بدون لباس فضایی علاوه بر درمان دارویی به مدت هشت هفته، هر هفته سه جلسه و هر جلسه 60 دقیقه به انجام تمرینات فرانکل پرداختند در حالی که بیماران گروه کنترل در این مدت تنها درمان‌های دارویی دریافت کردند. در ابتدا و انتهای تحقیق، خستگی (FSS) و تعادل (Berg) بیماران ارزیابی شد و داده‌ها با استفاده از آنالیز آماری t وابسته، آزمون تحلیل واریانس یک راهه و آزمون تعقیبی بنفرونی تجزیه و تحلیل گردید. سطح معنی داری در این مطالعه (05/0 > P) در نظر گرفته شد.

یافته‌ها: در خستگی تفاوت معنی داری بین سه گروه مشاهده شد (000/0 = P). به طوری که گروه بدون لباس فضایی بهبود معنی داری نسبت به گروه کنترل (020/0 = P) و گروه با لباس نیز بهبود معنی داری نسبت به گروه کنترل داشت (000/0 = P)، اما بین گروه‌های با و بدون لباس فضایی تفاوت معنی داری مشاهده نشد (244/0 = P). در تعادل تفاوت معنی داری بین سه گروه مشاهده شد (000/0 = P). به طوری که گروه بدون لباس فضایی بهبود معنی داری نسبت به گروه کنترل (006/0 = P) و گروه با لباس نیز بهبود معنی داری نسبت به گروه کنترل داشت (000/0 = P)، همچنین در گروه با لباس فضایی بهبود معنی داری نسبت به گروه بدون لباس فضایی مشاهده شد (032/0 = P).

نتیجه گیری: به نظر می‌رسد تمرینات فرانکل تأثیر مثبتی بر خستگی و تعادل بیماران ام اس دارد، همچنین تمرینات فرانکل با لباس فضایی نسبت به بدون لباس فضایی در بهبود تعادل مفیدتر است.