نشریه علمی-پژوهشی

مقدمه: اختلال خواب یکی از مهمترین مشکلات جمعیت سالمندی است و ماساژ یکی از تکنیک های غیر تهاجمی است که می‌تواند از طریق کاهش تنش عضلانی به رفع مشکلاتی مانند اضطراب، استرس، افسردگی، درد و بی خوابی کمک کند. هدف این مطالعه بررسی تاثیر ماساژ پشت (افلوراژ) بر کیفیت خواب سالمندان دچار اختلال خواب می‌باشد.

روش کار: تحقیق حاضر یک مطالعه نیمه تجربی است که به روش کارآزمایی بالینی انجام شد. جامعه پژوهش را کلیه سالمندان مرد مقیم سرای سالمندان لقمان بندر عباس تشکیل می داد. نمونه گیری در دو مرحله به روش سرشماری و تصادفی تعادلی انجام گردید که در نهایت 93 نفر با توجه به معیارهای مطالعه انتخاب و در سه گروه شاهد، مداخله 1 و مداخله 2 به طور مساوی تقسیم شدند. از شاخص کیفیت خواب پیتزبورگ و پرسشنامه کوتاه وضعیت شناختی جهت جمع آوری داده ها استفاده شد. برای تجزیه تحلیل داده ها از آزمون های تحلیل واریانس یک‌طرفه، کروسکال والیس ، من ویتنی، t زوجی ، ویلکاکسون، تحلیل کوواریانس و آزمون تعقیبی بنفرونی و با استفاده از نسخه 17 نرم افزار SPSS انجام شد.

یافته‌ها: تحلیل داده نشان داد تفاوت معناداری بین سه گروه در میانگین نمره تمام حیطه ها بجز اختلال خواب مشاهده شد که این تفاوت بین دو گروه مداخله و شاهد بود (05/P<0) و هیچ تفاوت معناداری بین دو گروه مداخله 10 دقیقه ماساژ و 20 دقیقه ماساژ مشاهده نگردید.

نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که ماساژ پشت با استفاده از تکنیک افلوراژ، بر کیفیت خواب سالمندان موثر است ولی افزایش مدت زمان انجام ماساژ موجب بهبودی بیشتر کیفیت خواب نمی گردد. لذا پیشنهاد می گردد انجام ماساژ افلوراژ به مراقبین سرا های سالمندان آموزش داده شود تا در موقع لزوم به عنوان درمان موثر، سالم و غیر دارویی در اختلال خواب سالمندان مورد استفاده قرار گیرد.