نیلوفر میرزایی، فرحناز محمدی شاهبلاغی، کیان نوروزی، اکبر بیگلریان،
دوره ۳، شماره ۴ - ( ۶-۱۳۹۶ )
چکیده
مقدمه: استوآرتریت زانو به علت سیر پیشرونده، اغلب ناتوان کننده بوده و زندگی افراد سالمند را متأثر می‌سازد. برای مدیریت مشکلات حاصل از این بیماری باید خودکارآمد بود. این مطالعه به منظوربررسی تاثیربرنامه آموزش خودمدیریتی بر خودکارآمدی بیماران سالمندمبتلا به استوآرتریت زانو انجام شد.
روش کار: این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی است که در سال ۱۳۹۳ در درمانگاه ارتوپدی شهر خرم آباد بر روی ۸۸ مددجوی سالمند مبتلا به استوآرتریت زانو انجام شده است. نمونه هابراساس بلوکهای تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. در ابتدا میزان خودکارآمدی بیماران از طریق پرسشنامه خودکارآمدی بیماران مبتلا به استوآرتریت (RASE: Rheumatoid Arthritis self-Efficacy) اندازه گیری شد. سپس گروه مداخله برای مدت ۴ هفته تحت برنامه آموزشی خودمدیریتی قرار گرفتند. بعد از آموزش به گروه آزمون ۴ هفته فرصت جهت اجرای برنامه آموزشی در منزل داده شد. بعد از مداخله بیماران به وسیله تماس تلفنی در منزل پیگیری شدند. نهایتاً تغییرات خودکارآمدی مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت. داده‌های جمع آوری شده با استفاده از نسخه ۱۸ نرم افزار SPSS و آزمون کای اسکوئر و آزمون تی مستقل وکو واریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: دو گروه از نظر متغیرهای زمینه‌ای اختلاف معنی داری نداشتند. دو گروه از نظر خودکارآمدی قبل از مداخله اختلاف معناداری نداشتند با توجه به آزمون تی مستقل، میانگین خودکارآمدی قبل (۲۸/۷ ± ۲/۸۴) و بعد (۰۸/۱۰ ± ۰۸/۹۴) از مداخله بیماران گروه مداخله را نشان داد (۰۵/۰ > P) اما تفاوت میانگین خودکارآمدی قبل (۴۴/۶ ± ۸/۸۴) وبعد (۶۸/۸ ± ۷/۸۳) از مداخله در گروه کنترل معنی دار نبود (۰۵/۰ < P).
نتیجه گیری: نتایج نشان داد اجرای برنامه خودمدیریتی در بهبود خودکارآمدی بیماران مبتلا به استوآرتریت زانو مراجعه کننده به درمانگاه ارتوپدی شهر خرم آباد مؤثر می‌باشد. آموزش روشهای کاهش درد، تمرینات ورزشی و رژیم غذایی، سبب بهبود خودکارآمدی سالمندان گردیده است.
