نشریه علمی-پژوهشی

مقدمه: در مقایسه با پیشرفت‌هایی که در درمان بیماری‌های عروق کرونر قلب و مراقبت‌های ویژه قلبی در دهه‌های اخیر صورت گرفته است، توسعه برنامه‌های بازتوانی قلبی قابل‌توجه نبوده است. این پژوهش با هدف تعیین موانع و تسهیل‌کننده‌های شرکت در برنامه‌های بازتوانی قلبی از دیدگاه بیماران جراحی شده پیوند عروق کرونر و کارشناسان بازتوانی قلبی استان آذربایجان شرقی انجام شده است. روش: جامعه آماری این پژوهش توصیفی تحلیلی شامل کلیه کارشناسان بازتوانی قلبی استان آذربایجان شرقی (11 نفر) و بیماران جراحی شده پیوند عروق کرونر قلب در سه ماهه اول سال 92 در استان آذربایجان شرقی (103 نفر) بودند که از طریق تمام شماری انتخاب شدند. داده‌های پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته‌ای جمع‌آوری گردید که روایی آن با روش لاواشه با نظر اساتید و پایایی آن توسط روش بازآزمایی در مطالعه آزمایشی و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ تعیین شده بود. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های کولموگراف -اسمیرنوف، ضریب همبستگی اسپیرمن و من ویتنی تحت نرم‌افزار SPSS نسخه 19مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: مهم‌ترین موانع بازتوانی قلبی از دیدگاه کارشناسان شامل عدم شناخت برنامه‌ها، عدم ارجاع توسط پزشک و هزینه‌های بازتوانی و مهم‌ترین تسهیل‌کننده‌ها از نظر کارشناسان شامل ارجاع توسط پزشک، پیگیری تیم توانبخشی، تخفیف هزینه‌ها، برگزاری کلاس‌ها در شیفت های مختلف و راه‌اندازی مراکز در شهرستان‌ها بود و مهم‌ترین موانع از دیدگاه بیماران شامل عدم ارجاع بیماران توسط پزشک، عدم شناخت برنامه‌های بازتوانی قلبی و عدم تماس و پیگیری تیم درمان و مهم‌ترین تسهیل‌کننده‌ها از نظر بیماران شامل توصیه برنامه‌ها توسط پزشک، اطلاع‌رسانی در مورد برنامه‌ها و راه‌اندازی مراکز بازتوانی قلبی در شهرستان‌ها بود. نتیجه‌گیری: یافته های این پژوهش نشان داد موانع مختلفی برای شرکت در برنامه توانبخشی وجود دارد که مهمترین آنها عدم شناخت و آگاهی بیماران از برنامه‌های بازتوانی قلبی، عدم ارجاع توسط پزشک، عدم پیگیری تیم توانبخشی و هزینه‌های سنگین بازتوانی اشاره کرد.