نشریه علمی-پژوهشی

مقدمه: آسیب‌پذیری و مصدومیت درروند همه مراحل بلایا وجود دارند، شواهد نشان می‌دهد که افراد سالمند در طول تاریخ یکی از چندین گروه جمعیت با آسیب‌پذیری بالا در حوادث و بلایا می‌باشند. این پژوهش باهدف بررسی تأثیر اقدامات مداخل‌هایی کاهش خطر بر آمادگی‌های ارتباطی، حین پاسخ به بحران زلزله و ریکاوری بعد از وقوع زلزله برای زلزله احتمالی در بین سالمندآن‌هادیشهر جلفا طراحی و اجرا گردید.

روش کار: این پژوهش از نوع مطالعات نیمه تجربی بود که در سال 1393 بر روی 50 سالمند (25 نفر مداخله و 25 نفر شاهد) که با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترسی و تصادفی ساده از میان دو مرکز بهداشتی و درمانی فعال در هادیشهر انتخاب‌شده بودند انجام گردید. در این مطالعه از پرسشنامه محقق ساخته مقیاس آمادگی استفاده شد که دارای 34 سؤال بوده و اعتبار آن از طریق محاسبه ضریب نسبت روایی محتوا و شاخص روایی محتوا و پایایی آن از طریق همسانی درونی موردبررسی قرار گرفت. سپس مداخله آموزشی (به روش آموزش کارگاهی و پخش فیلم) برای گروه مداخله اجرا و یک ماه بعد از هر دو گروه پس‌آزمون گرفته شد. داده‌ها با استفاده از نسخه 16 نرم‌افزار SPSS و آزمون‌های کای دو، آنالیزکواریانس، تی مستقل و زوجی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که بعد از انجام برنامه مداخله‌ای در گروه مداخله میانگین نمره آمادگی ارتباطی (0/001= P) آمادگی حین پاسخ به بحران (0/004= P) و ریکاوری بعد از بحران (0/017= P) به‌طور معنی‌داری نسبت به گروه شاهد افزایش داشته است که نشانگر مؤثر بودن برنامه مداخله‌ای می‌باشد.

نتیجه گیری: برنامه آموزشی مداخله‌ای تدوین‌شده بر زیر مقیاس‌های آمادگی در برابر زلزله تأثیر مثبت داشت، بنابراین آمادگی این گروه آسیب‌پذیر را می‌توان با استفاده از ترکیبی از شیوه‌های آموزش مداخله‌ای برای آمادگی مقابله با بحران ارتقاء داد.