دوره 10، شماره 3 - ( بهار 1403 )
جلد 10 شماره 3 صفحات 65-55 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Sahba Z, Latifi Z, Zarin H. The Effectiveness of Mentalization-Based Therapy (MBT) on Mental States and Quality of Life in Women with Hypothyroidism. IJRN 2024; 10 (3) :55-65
URL: http://ijrn.ir/article-1-799-fa.html
URL: http://ijrn.ir/article-1-799-fa.html
صهبا زهرا، لطیفی زهره، زرین حسین. اثربخشی درمان مبتنی بر ذهنی‌سازی بر وضعیت روانی و کیفیت زندگی در زنان مبتلا به کم‌کاری تیروئید. نشریه پژوهش توانبخشی در پرستاری. 1403; 10 (3) :55-65
دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران z_yalatif@pnu.ac.ir
چکیده: (1235 مشاهده)
مقدمه: میان بیماران مبتلا به کم‌کاری تیروئید، مشکلات روان‌شناختی و کیفیت زندگی دو متغیر بااهمیت شناخته شده‌اند. از این رو پژوهش حاضر به مطالعه‌ی بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر ذهنی سازی بر وضعیت روانی (افسردگی و اضطراب) و کیفیت زندگی در زنان مبتلا به کم کاری تیروئید پرداخته است.
روش کار: روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه زنان ۲۰ تا ۶۰ سال مبتلا به کم‌کاری تیروئید مراجعه‌کننده به مرکز مهدیه اصفهان در سال ۱۴۰۱ بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، ۱۰۰ نفر انتخاب شدند. وضعیت روانی و کیفیت زندگی شرکت‌کنندگان با استفاده از پرسشنامه افسردگی، اضطراب و استرس (DASS-21) و نسخه کوتاه کیفیت زندگی بهداشت جهانی (WHO-QoL-BREF) بررسی گردید. از میان 65 نفر باقیمانده براساس معیارهای ورود، 30 نفر انتخاب و توسط روانپزشک همکار ابتلای آن‌ها به افسردگی و اضطراب تایید شد و به صورت تصادفی در دو گروه ۱۵ نفری آزمایش و کنترل قرار داده شدند. سپس شرکت‌کنندگان گروه آزمایش در ۱۲ جلسه‌ی ۹۰ دقیقه‌ای درمان ذهنی‌سازی را دریافت کردند. در تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز، آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی LSD به کار گرفته شد.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که میانگین نمرات پیش‌آزمون افسردگی و اضطراب گروه آزمایش به ترتیب از ۳۲ و ۳۵ به ۲۴ و ۳۱، در مرحله‌ی پس‌آزمون کاهش یافته است. هم‌چنین در مقایسه قبل و پس از مداخله میانگین نمرات ابعاد کیفیت زندگی گروه آزمایش شامل سلامت جسمانی، سلامت روانی، روابط اجتماعی و سلامت محیطی، به ترتیب از ۳۹، ۴۴، ۳۲ و ۴۵ به ۴۴، ۵۰، ۳۶ و ۴۹، افزایش یافته است. این وضعیت در مرحله پیگیری نیز ثابت باقی مانده است. لذا MBT بر کاهش افسردگی و اضطراب و نیز افزایش کیفیت زندگی در زنان مبتلا به کم کاری تیروئید اثربخش است (۰/01≤P).
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به دست‌آمده می‌توان نتیجه گرفت که از جمله رویکردهای آموزشی مؤثر برای کمک به زنان مبتلا به کم‌کاری تیروئید که دچار وضعیت خلقی پریشان و کیفیت زندگی پایین هستند، رویکرد ذهنی‌سازی است که می‌توان از این رویکرد به‌عنوان یک الگوی درمانی مفید به منظور پیشگیری از اختلالات روان‌شناختی و نیز بهبود کیفیت زندگی بهره گرفت.
روش کار: روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه زنان ۲۰ تا ۶۰ سال مبتلا به کم‌کاری تیروئید مراجعه‌کننده به مرکز مهدیه اصفهان در سال ۱۴۰۱ بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، ۱۰۰ نفر انتخاب شدند. وضعیت روانی و کیفیت زندگی شرکت‌کنندگان با استفاده از پرسشنامه افسردگی، اضطراب و استرس (DASS-21) و نسخه کوتاه کیفیت زندگی بهداشت جهانی (WHO-QoL-BREF) بررسی گردید. از میان 65 نفر باقیمانده براساس معیارهای ورود، 30 نفر انتخاب و توسط روانپزشک همکار ابتلای آن‌ها به افسردگی و اضطراب تایید شد و به صورت تصادفی در دو گروه ۱۵ نفری آزمایش و کنترل قرار داده شدند. سپس شرکت‌کنندگان گروه آزمایش در ۱۲ جلسه‌ی ۹۰ دقیقه‌ای درمان ذهنی‌سازی را دریافت کردند. در تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز، آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی LSD به کار گرفته شد.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که میانگین نمرات پیش‌آزمون افسردگی و اضطراب گروه آزمایش به ترتیب از ۳۲ و ۳۵ به ۲۴ و ۳۱، در مرحله‌ی پس‌آزمون کاهش یافته است. هم‌چنین در مقایسه قبل و پس از مداخله میانگین نمرات ابعاد کیفیت زندگی گروه آزمایش شامل سلامت جسمانی، سلامت روانی، روابط اجتماعی و سلامت محیطی، به ترتیب از ۳۹، ۴۴، ۳۲ و ۴۵ به ۴۴، ۵۰، ۳۶ و ۴۹، افزایش یافته است. این وضعیت در مرحله پیگیری نیز ثابت باقی مانده است. لذا MBT بر کاهش افسردگی و اضطراب و نیز افزایش کیفیت زندگی در زنان مبتلا به کم کاری تیروئید اثربخش است (۰/01≤P).
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به دست‌آمده می‌توان نتیجه گرفت که از جمله رویکردهای آموزشی مؤثر برای کمک به زنان مبتلا به کم‌کاری تیروئید که دچار وضعیت خلقی پریشان و کیفیت زندگی پایین هستند، رویکرد ذهنی‌سازی است که می‌توان از این رویکرد به‌عنوان یک الگوی درمانی مفید به منظور پیشگیری از اختلالات روان‌شناختی و نیز بهبود کیفیت زندگی بهره گرفت.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
روانشناسی در پرستاری توانبخشی
دریافت: 1401/12/13 | پذیرش: 1402/4/24 | انتشار: 1403/2/30
دریافت: 1401/12/13 | پذیرش: 1402/4/24 | انتشار: 1403/2/30
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |