نشریه علمی-پژوهشی

مقدمه: استئوآرتریت زانو به علت سیر پیش‌رونده‌ای که دارد اغلب ناتوان‌کننده بوده و زندگی افراد سالمند را متأثر می‌سازد. درد شایع‌ترین علامت این بیماری است و موجب کاهش و محدودیت حرکت در بیماران می شود. این مطالعه به منظور بررسی تاثیر برنامه آموزشی خودمدیریتی بر درد بیماران سالمند مبتلا به استئوآرتریت زانو مراجعه‌کننده به درمانگاه ارتوپدی شهر خرم آباد انجام شد. روش: در این مطالعه شبه تجربی 88 بیمار مبتلا به استئوآرتریت زانو به‌طور نمونه گیری در دسترس و تخصیص تصادفی در دو گروه مداخله (۴۴) و شاهد (۴۴ نفر) قرار گرفتند. در ابتدا میزان درد بیماران از طریق مقیاس دیداری درد (Visual Analog Scale) اندازه‌گیری شد. سپس گروه مداخله به مدت ۴ هفته، هر هفته ۱ جلسه ۷۰ دقیقه تحت برنامه آموزشی قرار گرفتند. بعد از آموزش به گروه مداخله ۴ هفته فرصت جهت اجرای برنامه آموزشی در منزل داده شد و سپس شدت درد در دو گروه مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت. داده‌های جمع‌آوری‌شده با استفاده از نسخه 18 نرم‌افزار SPSS و آزمون کای اسکوئر و آزمون تی مستقل مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که میانگین شدت درد در دو گروه مداخله و شاهد قبل از مداخله تفاوت معنی داری با یکدیگر نداشته و پس از مداخله میزان شدت درد در گروه مداخله به طور معنی دار از گروه شاهد کمتر شده بود ( 05/0p<). همچنین یافته ها بیانگر آن بود که بهبود معنی داری در میانگین شدت درد قبل ( 12/7) و بعد ( 43/5) از مداخله در بیماران گروه مداخله وجود داشت (05/0p<)؛ اما تفاوت بین میانگین شدت درد قبل ( 68/6) و بعد ( 34/6) از مداخله در گروه شاهد معنی‌دار نبود (05/0p>). نتیجه‌گیری: نتیجه مطالعه نشان داد که برنامه خودمدیریتی سبب بهبودی و کاهش شدت درد مبتلایان به استئوآرتریت زانو می‌گردد؛ با رعایت رژیم غذایی مناسب و استفاده از روش‌های کاهش درد در کنار تمرینات ورزشی در طی این برنامه، تحمل حرکات ورزشی توسط افراد افزایش‌یافته و بدین طریق درد زانو آن‌ها تسکین می‌یابد.