نشریه علمی-پژوهشی

مقدمه: یکی از مشکلات بسیار مهم افراد مبتلاء به صدمات مغزی عوارض پس از آن می باشد که به طور بالقوه مانع بهبودی مطلوب این دسته از بیماران می گردد. اگرچه این عوارض قابل‌ پیشگیری بوده ولی آموزش‌های معمول بیمارستانی خود به‌تنهایی نتوانسته‌اند کلید حل مشکلات متعددی باشند که بیمار و خانواده او در این زمینه با آن مواجه هستند. هدف از این پژوهش تعیین تأثیر توانمندسازی مراقبین خانوادگی بیماران صدمات مغزی بر اساس روش حل مسئله با پیگیری تلفنی بر آگاهی، درک و مهارت مراقبتی آنان بود. روش: این پژوهش یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده با گروه شاهد بود که در آن ۶۰ مراقب بیمار مبتلا به صدمه مغزی به روش در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه مداخله (۳۰ نفر) و شاهد (۳۰ نفر) تقسیم شدند. گروه شاهد مراقبت‌های روتین بیمارستانی را تا زمان ترخیص دریافت نمودند. در مورد گروه مداخله یک برنامه آموزشی مبتنی بر حل مسئله در خصوص چگونگی مراقبت از بیمار برای مراقبین به اجرا گذاشته شد و پس از ترخیص نیز به مدت 8 هفته از طریق تلفن آموزش و پیگیری‌های بعدی انجام شد. ابزار گردآوری داده‌ها در این پژوهش پرسشنامه‌های محقق ساخته شامل اطلاعات جمعیت شناختی، آگاهی، نگرش و مهارت بود که روایی محتوای آن با نظر اساتید بررسی و مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن نیز با استفاده از روش آلفای کرونباخ بررسی و تأیید شد. این پرسشنامه‌ها توسط مراقبین قبل و بعد از اتمام پژوهش تکمیل گردیدند. داده‌ها در نسخه 16 نرم افزارSPSS وارد و با استفاده از آزمون‌های تی مستقل من – ویتنی، تی زوجی و زوج‌های همسان شده ویلکاکسون با اندازه گیری مکرر تجزیه و تحلیل گردیدند. یافته‌ها: بر اساس آزمون تی مستقل، بین میانگین نمرات آگاهی، نگرش و مهارت مراقبین گروه مداخله و شاهد قبل از مداخله تفاوت معنی‌داری وجود نداشت (05/0p>) ولی مقادیر میانگین نمرات آگاهی، نگرش و مهارت مراقبین گروه مداخله ۸ هفته بعد از مداخله به صورت معنی‌داری افزایش یافت (001/0p<) در حالی که در گروه شاهد اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد (05/0